İŞ’İN GELECEĞİ — AÇIK İNOVASYON
Marisol Menendez, 20 yılı aşkın süredir açık inovasyon, finansal teknolojiler, dijital dönüşüm alanlarında çalışıyor. BBVA İspanya küresel açık inovasyon direktörlüğü, Nordic Future İnnovation NFI ‘da açık inovasyon yöneticiliği yapan Menendez, South Summit açık inovasyon icra görevini de devam ettiriyor. Aynı zamanda Women in Tech Spain — “İspanya Teknoloji Dünyasında Kadınlar” STK’sının yönetiyor. Önümüzdeki günlerde Marisol Menendez, ekosistem partnerlerimiz ve şirketlerimizle buluşuyor.
Menendez’i tanımamız 2016’lara dayanıyor. İspanya’da BBVA küresel açık inovasyon yöneticiliği görevine geldiği senelerde iletişime geçme şansımız olmuştu. Beraber çalışmak ise, 2021’e nasip oldu.
Farklı ülkelerdeki şirketlerin açık inovasyon çalışmalarının içerisinde yer alması, “Açık İnovasyonun 3 Boyutlu”çerçeve yapısının doğmasına vesile oldu. Menendez’in kurguladığı çerçeve yapı için kilit soru:
Açık inovasyon şirketlere gerçek değer yaratıyor mu?
Bir şirket çeşitli amaçlardan dolayı açık inovasyon tercihini yapabilir. Hızlı bir kazanım, arge projelerini hızlandırma, gelecekte oluşacak pazarları düşük riskle test etme, yetenekleri keşfetme, yeni iş modellerini test etme, yatırım ajandasını doğrulama… ilk aklımıza gelenler. Sebep ne olursa olsun, başarı için anahtar, samimiyet. MIT Sloan School of Management’dan profesör Thomas Malone “ gerçek inovasyon yeni teknolojilerden değil, yeni işbirliği yöntemlerinden doğacaktır” diyor. Şirket stratejisinde paylaşım ve işbirliği kültürünün oluşması, açık inovasyonun vadettiği çıktıları yakalayabilmek için şart.
21. yüzyılın iş dünyası için kırılım noktasındayız. İş’in geleceği ve iş yerlerinin geleceği en çok konuşulan konu. O zaman nereden başladığımıza ve günümüzde şirket yapılarına bir bakalım. Silolar halinde, birbirlerinden bağımsız hareket edebilmesi için tasarlanmış departmanlar. Katmanlı ve çoğu zaman birbirinden bağımsız hareket etmesi gereken şirket içi departmanlar, çoğu zaman bilgi akışının departman içerisinde kalmasını gerektiriyor. Ayrı ayrı görevlerde çalışan ve gün sonunda yuvaya malzeme taşıyan karıncalar misali. 20. Yüzyıl şartlarına uygun bir çalışma sistemi.
Bilgi çağında verimliliği düşen bu yapı, açık inovasyon ihtiyacını daha da belirgin kılıyor. Açık inovasyon farklı departman ve bilgi katmanları arasında bir köprü süreci oluşturulmasını sağlıyor. Hızla değişen şartlara adapte olmak istiyorsanız, aradığınız destek ne kadar dışarıda olsa da, önce şirket içi yetkinlikleri ve bilgiyi paylaşılabilir hale getirmek gerekiyor. Bunun için açık inovasyon yapmayı hedefleyen şirketler, departmanlar arası köprüleri kurarak başlayabiliyorlar. Şirket bilgi dağarcığının oluşturulması, dış kaynaklardan edinilicek bilginin havada kalmasını da engelliyor.
Şimdi Marisol Menendez’in açık inovasyon yolculuğunu analiz etmek ve süreçte nerelerde olduğumuzu anlamamız için geliştirdiği 3 adımlı yönteme bakalım. Blogda bahsettiği gibi Menendez, tüm çerçeve ve araçların oluşabilmesi için her türlü içgörü ve paylaşımı rica ediyor. Sonuçta açık inovasyon gibi, metodolojisi de paylaşımcı olmak zorunda.
Açık inovasyonun üç boyutu
1- Strateji
Açık inovasyon şirketin yapı taşlarından sadece biri. Dolayısıyla, diğer tüm yapı taşları ile uyumlu çalışmalı. Başlangıç noktası, elimizde olanlar. Şirket olarak kuvvetli kaslarımız neler ? Peki elimizdeki gücü de kullanarak ne elde etmek istiyoruz ? Neden açık inovasyon yaptığınız ve şirket ana stratejisi ile uyumu sorularına herkesin yanıt verebilmesi önemli.
2- POP K
İngilizce Process Organization Procedures ve KPI kelimelerinin baş harfleri (Süreç-Organizasyon-Prosedürler-Temel performans göstergeleri). İlk adımda belirlediğimiz açık inovasyon stratejisini, hayata geçirmek için:
a-Süreç: Konu uzmanı olmayan kişilerin katıldığı basit bir fikir fırtınası ile mi süreç belirliyorsunuz? Yoksa konu uzmanlarının yer aldığı ve ortak geliştireceğiniz konseptlerin belirlendiği bir süreç mi? İhtiyaç ne ise süreç ona göre tasarlanmalı.
b-Organizasyon: Farklı departmanlar arası köprü kurmaktan bahsetmiştik. Biraz, farklı organların birbiriyle uyumlu çalışmasına benziyor.Farklı departmanlar süreçlerde nasıl rol alıyor, birbirleri ile etkileşimleri bir sürece bağlı mı?
c-Prosedürler: Nasıl bir çözüm aradığınızı biliyorsunuz, bu spesifik çözümü hangi süreçle elde edebileceğinizi tasarladınız. Departmanların süreçte birbirini nasıl destekleyeceğini kurguladınız. Şimdi sorgulama ve cesur olma zamanı. Şirket içi prosedürler, açık inovasyon sürecini aksatıyor mu? Yeni prosedürler yaratabilir miyiz?
d-Temel Performans Göstergeleri (KPI): İstediğimiz sonuçlar belli ise, başlangıçta performans göstergelerini belirlemek hem yoldan çıktığımızda hızlı toparlanmamızı, hem de gerçekçi somut beklentiler koymamızı sağlar.
3- Düşünce yapısı
Açık inovasyon saydamlık ve işbirliği değerlerine sadık kaldığınızda sonuç verir. Kurumun açık inovasyon kültürünü oturtabilmesi zaman alacaktır. İşbirliği, şeffaflık ve paylaşım düşünce yapısının olgunlaşması için basit egzersizler deneyebilirsiniz. Mesela işbirliği yapacağınız startup ile gelirleri nasıl paylaşacaksınız?
IP, veri dağılımı, sonuçların paylaşımı konusunda çalıştığınız dış kaynaklara neler vermeyi düşünüyorsunuz? İşbirliği yaptığınız startup veya kuruma güvenebileceğiniz bir süreç tasarladınız mı? Eğer işbirliği yaptığınız yapı ile alma-verme dengesinde terazinin topuzu kaçtıysa, bu kimseye sürdürülebilir bir değer yaratmayacaktır.
Bu şablonları destekleyen, farklı araçlar da var. Sıkça duyduğumuz toolkitler, açık inovasyon süreçlerinde destek taslakları. İşbirliği kanvası, KPI kanvası, Şirket içi etkileşim kanvası, açık inovasyon strateji kanvası bunlardan sadece bir kaçı.
Marisol Menendez’in sayfasından ve söyleşimizden bir kaç güzel alıntı ile bitirmek istiyoruz. Şirketlerin çalışma şeklini düşünün. Her şeyi bilmediğimiz kesin. 3–4 sene içerisinde kendi sektörümüzde teknoloji ile hızla belirecek yeni iş kollarını dahi bilmiyoruz. En yetenekli insanları şirketimize katıyoruz, ama onlar da en az bizim kadar öngörülemezlik dünyasında yaşıyor. O zaman birbirimize ihtiyacımız var. İş hayatının geleceğini, ofisin geleceğini, şirketin hatta trendleri belirleyecek iş birliklerine ihtiyacımız var. Bilgiyi paylaştıkça daha fazla bilgi yaratabiliyoruz. İş fırsatlarını paylaştıkça, pastayı büyütebileceğiz.
